Wat is PEM?

Post-Exertionele Malaise (PEM)

ME/CVS

Post - COVID

Q-koorts (QVS)

Wat is PEM? Alles over Post-Exertionele Malaise

Post-Exertionele Malaise (PEM) is een aandoening waarbij fysieke of mentale inspanning leidt tot een verergering van klachten, vaak met een vertraagd herstel. Dit betekent dat mensen met PEM na inspanning niet direct vermoeidheid voelen, maar pas uren of zelfs dagen later. Dit kan een grote impact hebben op het dagelijks leven en herstel duurt vaak langer dan normaal. PEM komt veel voor bij mensen met Long Covid, ME/CVS en andere chronische ziekten.


Post-Exertionele Malaise (PEM) is een kernsymptoom van verschillende chronische aandoeningen, waaronder Long Covid, ME/CVS en Q-koortsvermoeidheidssyndroom (QVS). Het is een aandoening waarbij zelfs minimale inspanning leidt tot een aanzienlijke verergering van symptomen. PEM heeft een ingrijpende impact op het dagelijks leven en kan het moeilijk maken om zelfs de kleinste activiteiten vol te houden.

Hoe herken je Post-Exertionele Malaise (PEM)?

PEM is te herkennen aan een verergering van symptomen na een kleine inspanning. De klachten kunnen variëren per persoon, maar veelvoorkomende symptomen zijn:

🟢  Extreme vermoeidheid die langer aanhoudt dan normaal
🟢 Spiertrekkingen of pijn na lichte inspanning
🟢 Concentratie- en geheugenproblemen (ook wel ‘brain fog’ genoemd)
🟢 Duizeligheid of misselijkheid
🟢 Slaapproblemen of niet-verfrissende slaap
🟢 Verergering van klachten bij stress of emotionele belasting

Het belangrijkste kenmerk van PEM is dat de klachten pas na enkele uren of dagen optreden en veel langer aanhouden dan verwacht. Zelfs een lichte activiteit, zoals een korte wandeling of een gesprek, kan de klachten uitlokken. Deze symptomen kunnen worden veroorzaakt door zowel fysieke, mentale of zelfs emotionele inspanning, zoals een korte wandeling, huishoudelijke taken of een gesprek. Zelfs minimale inspanning leidt tot verergering van symptomen.

Wat veroorzaakt PEM?

PEM treedt op doordat het lichaam moeite heeft om na inspanning te herstellen. Hoewel de precieze mechanismen van PEM nog worden onderzocht, zijn er enkele bekende factoren:


🧠 Verstoorde energieproductie: Cellen in het lichaam kunnen energie minder efficiënt aanmaken en gebruiken. Het lichaam heeft moeite om voldoende energie te produceren en te verdelen, wat leidt tot overbelasting van systemen.
🦠 Chronische ontstekingsreacties: Het immuunsysteem blijft geactiveerd, zelfs zonder infectie. Bij aandoeningen zoals Long Covid of ME/CVS speelt een overactief of ontregeld immuunsysteem vaak een rol.
💓 Dysfunctie van het autonome zenuwstelsel: Dit beïnvloedt hartslag, bloeddruk en spijsvertering, waardoor herstel moeilijker wordt. Het lichaam kan niet goed herstellen van inspanning, wat leidt tot een vicieuze cirkel van uitputting.


Veel mensen met Long Covid of ME/CVS merken dat hun lichaam anders reageert op inspanning dan voorheen. Dit maakt dagelijkse activiteiten een uitdaging.

De impact van PEM op het dagelijks leven

PEM maakt het lastig om zelfs eenvoudige taken uit te voeren. Mensen met PEM klachten moeten constant balanceren tussen inspanning en rust om terugvallen te voorkomen. Dit kan leiden tot gevoelens van frustratie, isolatie en een beperkte kwaliteit van leven.

Omdat PEM vaak met vertraging optreedt, is het voor veel mensen moeilijk om te herkennen welke activiteiten hun klachten verergeren. Hierdoor kunnen zij in een vicieuze cirkel belanden van overbelasting en terugval. Dit kan leiden tot:

  • Beperkingen in werk en sociale activiteiten
  • Moeite met plannen en energiemanagement
  • Een afname van fysieke en mentale veerkracht


Door PEM serieus te nemen en goed naar je lichaam te luisteren, kun je verergering van klachten voorkomen.

Wat kun je doen bij PEM? Behandelopties en herstel

Hoewel PEM een grote impact kan hebben op je leven, zijn er methoden en strategieën die je kunnen helpen om beter met de klachten om te gaan. Door bewust om te gaan met je energie en je lichaam te ondersteunen, kun je stap voor stap werken aan herstel en een betere kwaliteit van leven. Hoewel er geen simpele oplossing is voor PEM, zijn er strategieën die kunnen helpen:

Energiebeheer: Activiteiten zorgvuldig plannen en rustmomenten inlassen. Dit wordt ook wel pacing genoemd
Luisteren naar je lichaam: Leer de signalen van overbelasting te herkennen en hierop te reageren
Hypnotherapie: Een bewezen methode om lichaam en geest te ontspannen en het herstelproces te ondersteunen

Onze training is specifiek ontwikkeld om je te helpen omgaan met PEM, je klachten te verminderen en je leven weer in balans te brengen.

Lees meer over PEM bij...

Long Covid

Meer weten over PEM bij Long Covid?


Ontdek hoe PEM zich uit bij Long Covid, wat de oorzaak is van je klachten en hoe onze training je kan helpen om je energieniveau stap voor stap te herstellen.

ME/CVS

Meer weten over PEM bij ME/CVS?


Leer hoe PEM een kernsymptoom is van ME/CVS, waarom je lichaam zo reageert na inspanning en hoe onze training je kan ondersteunen in je herstelproces.

Q-koorts (QVS)

Meer weten over PEM bij Q-koorts?


PEM is een veelvoorkomend probleem bij Q-koorts vermoeidheidssyndroom (QVS). Ontdek hoe onze training gericht is op het verminderen van jouw klachten.

Maak vandaag nog een keuze voor je herstel

Ongeacht of je PEM-klachten ervaart door Long Covid, ME/CVS of Q-koorts, onze training is ontworpen om je te helpen jouw energie terug te winnen.